Hemoroid Tedavisinde Cerrahi Yöntemler

50 yaş dolaylarındaki her iki kişiden birinde ortaya çıkabilen hemoroid (basur) derecesine göre ameliyatlı ya da ameliyatsız tedavi ediliyor. Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, cerrahi metotlar hakkında detaylı bilgiler verdi.

1.Bant veya Boğma Girişimi

Boğma tedavisi ekseriyetle birinci ve ikinci derecedeki hemoroidlerin (basur) tedavisinde yeğlenen bir metot. Bu işlem bayanların saçlarına takmış olduğu tokaya benzer bir lastiğin anoskop denilen ve makat içerisine sokulan ışıklı bir aletle lastik tokayı kaydırarak yerleştirilmesi işlemi. Böylelikle o hemoroid (basur) damarı boğulmuş olur. Boğma tedavisinin bir seansında ortalama iki basur memesi bağlanmaktadır. 
Başarı oranı: Boğma işlemi sonrasında hastaların ortalama olarak yüzde 80-90’ında yakınmaların düzeldiği görülmektedir.
Komplikasyonları: Kanama (% 3), enfeksiyon (% 0.1) ve dış basurların pıhtılaşması (% 1.5) görülebilir.                                                                         
Kime yapılmaz: Kan sulandırıcı ilaç kullananlara yapılmaz. İşlemden   8-10 gün önce bu tür ilaçlar kesilmelidir.                
Tekrarlama oranı: Beş sene içerisinde hemoroid tekrarlama oranı % 50 civarında. Tekrar boğma tedavisiyle sorun çözülebilir. Hastaların ancak yüzde 10’una ameliyat gerekmektedir. 

2. İnfrared Koagülasyon

İnfrared (kırmızı ışık) adı verilen değişik dalga boyundaki lazer ışınıyla damarlar küçültülür. Hemoroid   memesini söndürme temeline dayanır. Bu teknolojide, ucunda teflon bir polimer olan, 15 voltluk tungsten-halojen lambası infrared ışığını üretir. Bu nedenle infrared koagülasyon (IRC) aynı zamanda ‘ameliyatsız lazerle hemoroid tedavisi’ veya ‘muayenehanede lazerle hemoroid tedavisi’ olarak da anılmaktadır. Kolaylıkla lokal anestezi altında muayenehane koşullarında yapılabilmektedir.  
Avantajı: Çok yüksek ısı vermediğinden, dokuda çürümeye yol açmaz. Gebelerde ve kalp pili olan hastaların  birinci derecede hemoroidlerinde  (basur)  problemsiz olarak uygulanabilmektedir.  Ağrı yaratmaz.
Dezavantajı: İkinci ve üçüncü derecede hemoroidlerde (basur) fazla başarılı değildir.    
Kime yapılmaz: Kan sulandırıcı ilaç kullananlara yapılmaz. İşlemden 10 gün kadar önce bu tür ilaçlar kesilmelidir.                
Tekrarlama oranı: 5 yıl içerisinde % 50-60 civarında tekrarlama görülür ve yeniden infrared koagülasyonla problem çözülebilir. 

3.Bipolar Koagülasyon

Bu tedavi metodu ile hemoroide (basur) sebep olan kan damarları bipolar elektrik akımıyla (BICAP) yakılır. Birinci ve ikinci derecede hemoroidler (basur) için uygulanır. 

4.Skleroterapi

Makat bölgesine, kireç oluşturan fenol, kini üre veya sodyum moruat türünden bir kimyevi madde enjekte edilir. Hemoroid memesini besleyen toplar damarlarda kireç oluşumu sağlanarak, orada yeni bir damar şişmesi, çatlaması ve genişlemesi engellenir. Uygulama sonrasında 48 saat boyunca devam eden ağrı olur. Enjeksiyon sırasında kimyasal madde, hemoroid (basur) yanındaki sağlam dokuya kaçarsa, orada ülser veya çürümeye ve nadiren  de Fournier Gangreni’ne neden olabilir. Eskiden hemoroid (basur) tedavisinde  skleroterapi yaygın olarak kullanılmasına rağmen, günümüzde boğma tedavisi ve infrared koagülasyon daha fazla tercih ediliyor.

AMELiYAT UYGULAMALARI

1. Klasik ameliyat teknikleri

Milligan Morgan, Ferguson ve Whitehead ameliyatları: Prensipte hemoroid (basur) memelerinin;  makas, bıçak, monopolar elektrokoter, bipolar koter, ligasure ya da ultracision türünde damar kapatma cihazları veya lazerle kesilerek çıkarılmasını amaçlar. Operasyon sırasında makatın genişletilmesi ya da  ‘anal dilatasyon’ işlemi özellikle üçüncü derecede hemoroidlerde (basur) belirgin bir rahatlama sağlar.

2. Lateral internal sfinkterotomi

Makat içi basıncı düşürmek amacıyla makat iç kasının kesilmesi işlemidir. Operasyon sonrasındaki geç dönemde dışkı veya gaz kaçırma (inkontinens) komplikasyonu görülebilmektedir.

3. Lazer yöntemi

CO2, Argon, NdYag, Diod lazerler bu maksatla kullanılabilir. Bu metodun değişik çalışmalarda, ağrı ve tekrar etme oranları yönünden klasik metottan çok fazla farklılığı olmadığı belirtilmiştir.

4. Longo yöntemi

Bu metotta makat dışında bir yara oluşmaz. Operasyon makat derisine oranla tamamen sinir ağından daha fakir bir bölge olan makatın içinde gerçekleştirilir, bu da operasyon sonrasındaki ağrı duyusunu azaltır. Tek kullanımlık bir alet yardımıyla hemoroid (basur) memelerini yukarı doğru çeker ve iç hemoroid (basur) memelerinin dışarı doğru sarkması engellenir.

Hastalar Nasıl Beslenmeli

Hem hemoroidden (basur) korunmada, hem de  hastalığın alevlenme döneminde  rahat etmek için uygun bir  diyet yöntemi ile beslenmek çok mühimdir. Hemoroid (basur) hastalarının yoğun şekilde dışkı yumuşatıcı (laksatif) ilaçlar kullandıkları gözlemlenir. Dışkı yumuşatıcı ilaçlar kullanmak yerine, günde 2 litre su içmek, bol lifli ve doğal bir beslenme yöntemi tercih edilmelidir. 20-50 yaş grubundaki kişilerin diyetlerindeki günlük lif miktarı, erkeklerde ortalama 40 gram, kadınlarda 25 gram olmalıdır. Tahıl, bakliyat, soya fasulyesi, arpa, buğday, sebze ve meyvelerin dengeli şekilde alınması bağırsak hareketlerini artırır ve kabızlıkla mücadelede çok faydalıdır. Hemoroidli (basur) hastaların baharatlı gıdalar, çay, kahve ve asitli içeceklerden uzak durması gerekmektedir.